user_mobilelogo

Η απελευθερωση της Ναυπάκτου,  θα εβάρυνε στην απόφαση των προστάτηδων δυνάμεων, για τον καθορισμό των ορίων του νέου Ελληνικού κράτους.

Οι μάχες στην ευρύτερη περιοχή της Ρούμελης εσήμαναν το τέλος της τουρκικής κατοχής στη Στερεά Ελλάδα, στην οποία οι τούρκοι κατείχαν μόνο τα φρούρια της Ναυπάκτου, του Αντιρρίου, και του Μεσολογγίου, και την ανατροπή των ανθελληνικών σχεδίων για τον περιορισμό του ελεύθερου ελληνικού κράτους μόνο στην Πελοπόννησο με τον καθορισμό ως οριοθετικής γραμμής του Ισθμού της Κορίνθου.  Γι’ αυτό και η μεγάλη στρατιωτική πίεση ασκήθηκε το 1828 και στις αρχές του 1829, ενόψει των διπλωματικών ζυμώσεων, που είχαν αρχίσει το 1827, για να δημιουργηθούν τετελεσμένα γεγονότα με στρατιωτικά μέσα. Στα μέσα αυτά περιλαμβάνεται και η εκστρατεία κατά της Ναυπάκτου, που θεωρούταν το προπύργιο και η κατοχή της θα εβάρυνε στην απόφαση των προστάτηδων δυνάμεων για τον καθορισμό των ορίων του νέου ελληνικού κράτους.     

Γύρω από την πόλη και στην ορεινή Ναυπακτία μαίνονται οι μάχες με πρωταγωνιστές τους Δημοτσέλιο, τον Φαρμάκη, τον Μακρυγιάννη, τον Σαφάκα, τονΣωτηρόπουλο, τον Ξύδη, τον Ράγκο, τον Μακρή, τον Μαστραπά, τον Ιωάννου, τον Πανομάρα, τον Βλαχόπουλο, τον Πάσχο, τον Δράκο, τον Βέϊκο και άλλους, μεταξύ των οποίων πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν ο Κίτσος Τζαβέλλας, ο ηγούμενος Δαμιανός και οι Φιλικοί, Κανναβός, Ξύδης, Μιχαλόπουλος, Δεσποταίος, Ροντήρης, ΠαπαβιέροςΚαραγιάννης, Πλατανιώτης, Σισμάνης. Στις 25 Φεβρουαρίου 1829, ο πληρεξούσιος τοποτηρητής του Κυβερνήτη στην περιοχή μας Αυγουστίνος Καποδίστριας διέταξε τον αποκλεισμό των φρουρίων της Ναυπάκτου, του Αντιρρίου και του Μεσολογγίου, που κατείχαν ακόμη οι Τούρκοι, για να είναι, εν όψει  της Διάσκεψης των προστατών ελεύθερη η Στερεά Ελλάδα.                                                                            

Το πρωί της 12 Μαρτίου 1829 πλησίασαν το Αντίρριο η φρεγάτα «Ελλάς», στην οποία επέβαινε ο Τοποτηρητής, και μερικά άλλα πλοία, από δε την ξηρά η χιλιαρχία του Κίτσου Τζαβέλλα και το ιππικό του Χατζηχρήστου. Μετά σφοδρό κανονιοβολισμό, παραδόθηκε την επομένη το φρούριο. Η πτώση του Αντιρρίου και η ακριβής τήρηση των όρων του πρακτικού της παράδοσης ενθάρρυνε την παράδοση της Ναυπάκτου, που πραγματοποιήθηκε μετά στενή πολιορκία και ανηλεή βομβαρδισμό του φρουρίου της. Η τουρκική φρουρά της πόλης μας, αποτελούμενη από πέντε χιλιάδες στρατιώτες υπό τον εμπειροπόλεμο Κιόρ Ιμβραήμ Πασά, φάνηκε προς στιγμή, ότι θα προβάλλει σθεναρή αντίσταση. Γι’ αυτό τα ελληνικά σώματα, υπό τον Ν. Τζαβέλλα, το Φαρμάκη και το Μαστραπά περιέζωσαν το φρούριο, το δε ιππικό υπό τον Χατζηχρήστο κατεδίωξε τους εκτός των τειχών της πόλης Τούρκους στρατιώτες, για να κλειστούν τελικά και αυτοί στο κάστρο, ενώ το πολεμικό «Ελλάς» με πλοίαρχο τον Ανδρέα Μιαούλη και τα άλλα μικρότερα πλοία, κανονιοβολώντας το φρούριο, απέκοπταν κάθε επικοινωνία της πόλης.

Η πρώτη χιλιαρχία του Κίτσου Τζαβέλλα και τα σώματα του Φαρμάκη και του Μαστραπά κατέλαβαν τη δεξιά πλευρά προς το κάστρο, από το Κεφαλόβρυσο, μέχρι το Ιτς Καλέ, την κορυφή, δηλαδή του κάστρου. Ο Χατζηχρήστος με το ιππικό του και το σώμα του Βέρη αναπτύχθηκαν στην αριστερή πλευρά, από τη θάλασσα και μέχρι την κορυφή του, ενώ το πυροβολικό κατέλαβε τον πάνω από το κάστρο λόφο, που λεγόταν «του Βρανά η Ράχη», σήμερα λεγομένη Βαρναράχη, αναγκάστηκαν ν’ αποσυρθούν και ο στρατηγικός για την πολιορκία αυτός λόφος περιήλθε στους Έλληνες.                                                                                                              

Οι Έλληνες, κατανοώντας, ότι δεν ήταν δυνατή η από τα βόρεια εισβολή, επιχείρησαν να κατασκευάσουν υπόνομο, για να γκρεμίσουν το τείχος στο κυριότερο μέρος του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Κατά τις ημέρες αυτές της πολιορκίας έφθασε προ της Ναυπάκτου, εκτιμώντας την ευρύτερη σημασία των πολεμικών αυτών επιχειρήσεων για τον καθορισμό των ορίων του νέου κράτους, ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, επιβαίνοντας στο ατμοκίνητο πολεμικό «Ερμής». Ο Βεζύρης — Φρούραρχος της Ναυπάκτου Κιόρ Ιμ-βραήμ Πασάς— αντιλαμβανόμενος ότι πλέον έχει φθάσει το τέλος, έστειλε στον Κυβερνήτη τον Αχμέτμπεη, ζητώντας δεκαήμερη ανακωχή, για να κερδίσει χρόνο. Ο Καποδίστριας, εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, διερμήνευσε στον Κιόρ Ιμβραήμ Πασά, ότι υπάρχουν ελπίδες αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων με ασφάλεια. Στις 11 Απριλίου υπογράφτηκε η ανακωχή και ο Κυβερνήτης, αφού την επικύρωσε, αναχώρησε για τη Βοστίτσα, το σημερινό Αίγιο.                                                               

Μετά την πολιορκία μερικών ακόμη ημερών, απελπισμένος ο Πασάς για τη σκοπιμότητα της συνέχισης της άμυνας, διεμήνυσε στον Τοποτηρητή Καποδίστρια, ότι, αν υπάρξουν εγγυήσεις για την εξασφάλιση της φρουράς και των επιθυμούντων να εγκαταλείψουν την πόλη, είναι πρόθυμος να παραδώσει το φρούριο. Υπογράφτηκε το συμφωνητικό της παράδοσης, κατά το οποίο μάλιστα οι τουρκικές οικογένειες θα μεταφερθούν με πλοία στην Πρέβεζα, με δαπάνη της ελληνικής κυβέρνησης, οι στρατιώτες θ’ αναχωρήσουν διά ξηράς, οι δε ελληνικές δυνάμεις δεν θα πλησιάσουν στο φρούριο, εάν προηγουμένως δεν εξέλθουν όλοι οι Τούρκοι.   

Η καθυστέρηση, λόγω της προεργασίας για τη μεταφορά των τουρκικών οικογενειών με πλοία και την έξοδο των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, ανάγκασε τον Καποδίστρια να αξιώσει την επίσπευση της παράδοσης της πόλης, εν όψει των διαβουλεύσεων για τον καθορισμό της έκτασης, και των ορίων του νεοελληνικού κράτους, η οποία πραγματοποιήθηκε την 18η Απριλίου με την έπαρση της ελληνικής σημαίας στην κορυφή του κάστρου της ελεύθερης πια πόλης μας.                                                

Την επομένη επισκέφτηκε την Ναύπακτο ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, επιβαίνοντας στη φρεγάτα «Ελλάς» για να χαρεί «επί τόπου δια των ιδίων οφθαλμών την νίκην εκείνην των ελληνικών όπλων». Φεύγοντας οι κατακτητές, άφησαν πίσω τους ελάχιστες οικογένειες Ελλήνων οι οποίες, μάλιστα, ήρθαν σε αντιπαράθεση με τις 129 Σουλιώτικες οικογένειες (ΜποτσαραίοιΤζαβελαίοι κλπ), στις οποίες το νεοσύστατο ελληνικό κράτος είχε παραχωρήσει τα τουρκικά αρχοντικά, ως αντιστάθμισμα για την προσφορά τους στον Αγώνα.      

Τόση ήταν η σημασία της πολιορκίας και της άλωσης της Ναυπάκτου για την επέκταση των ορίων του νέου ελληνικού κράτους, από τον Ισθμό της Κορίνθου στη γραμμή    Άρτα – Βόλος, ώστε η Κυβέρνηση εκφράζοντας τη χαρά και την ικανοποίηση των Πανελλήνων, διένειμε δώρα στο στρατό, για την επιτυχία του αυτή: στους στρατιώτες της ξηράς 45.000 γρόσια, στους ναύτες του στόλου 15.000 και στους τακτικούς και το πυροβολικό 4.000 γρόσια, καίτοι η οικονομική κατάσταση της χώρας μας, όπως είναι γνωστό, τελούσε υπό δεινή δοκιμασία.                                                                                                                     

Η εικόνα της μόλις απελευθερωμένης πόλης μας αποτυπώνεται: Στην αναφορά του πρώτου διοικητή της, με ημερομηνία 28 Οκτωβρίου 1829, στην οποία μεταξύ των άλλων, γράφεται «ότι καμία  εκκλησία  δεν ευρίσκεται  και δι εξόδων δε του εκλαμπρότατου πληρεξούσιου επισκευάσθη εκκλησία επονομαζόμενη Άγιος Δημήτριος η οποία πρώτα ήταν τζαμί και ότι άρχισε η ανέγερση το 1830 της Αγίας Παρασκευής. Επίσης αποτυπώνεται ότι στην απογραφή των οικιών και κτισμάτων, που έγινε το Μάϊο του 1829 από το Ναυπάκτιο αστυνόμο Παναγιώτη Κυρίτση, στην οποία είναι καταγραμμένες 252 οικίες και εργαστήρια, από τις οποίες οι 71 ήσαν ερειπωμένες και ακατοίκητες».

                                                                                Αθήνα 16 Απριλίου 2022

                                 Για το Κεντρικό Συμβούλιο της Ο.ΣΥ.Ν

 

       Ο Πρόεδρος                          Η Γραμματέας             Ο Ταμίας                                                    

Θεόδωρος Παπαδόπουλος              Ιωάννα Πια           Κώστας Σαλτός                            

 Βοηθήματα : Γιάννης Βαρδακουλάς

Πολλοί ιστορικοί και μελετητές της Ελληνικής επανάστασης υποστηρίζουν ότι ο αριθμός των θανάτων από σοβαρές επιδημίες στα χρόνια των πολέμων με τους Τούρκους ήταν εντυπωσιακός. Ο τύφος, η χολέρα ,η πανώλη η ευλογιά ,η ελονοσία και η δυσεντερία σκότωναν σχεδόν ολόκληρα  χωριά και πολιτείες. Οι συνεχείς προσπάθειες στήριξης της επανάστασης με την δημιουργία οργανωτικών δομών και την εξασφάλιση πόρων και εφοδίων δεν περιλάμβανε ιδιαίτερη μέριμνα για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των μαχητών και την ιατροκοινωνική προστασία των αμάχων.

Ο παράγοντας που συνεισέφερε στη συνεχή υποβάθμιση της δημόσιας υγείας αφορούσε στις απρογραμμάτιστες και αλλεπάλληλες μετακινήσεις των αγωνιστών ,στον αναγκαστικό συνωστισμό πληθυσμιακών ομάδων  όπου η συμβίωση τους υπό άθλιες συνθήκες, χωρίς μηχανισμούς απομάκρυνσης των απορριμμάτων, με ελλείψεις στις υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης και έλλειψη πόσιμου νερού, τροφίμων, ιματισμού, φαρμάκων και άλλων εφοδίων.

Σε ορισμένες περιοχές της χώρας το υγρό κλίμα και το γεωφυσικό περιβάλλον ευνοούσαν την εκδήλωση επιδημιών που επιβάρυναν ακόμη περισσότερο την ήδη δυσμενή κατάσταση των αγωνιστών και των οικογενειών τους. Οι ανεπαρκείς υποδομές νοσηλευτικής φροντίδας, ο περιορισμένος αριθμός του υγειονομικού προσωπικού και οι σοβαρές ελλείψεις σε φαρμακευτικό υλικό αναδεικνύουν παράλληλα τη δύναμη ψυχής των λίγων γιατρών που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στον αγώνα.

Όπως αναφέρει ο καθηγητής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, κύριος Θεόδωρος Δαρδαβέσης σε κείμενο  που δημοσιεύτηκε  στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών για τη δημόσια υγεία και την περίθαλψη των αγωνιστών κατά την Επανάσταση του 1821, οι συνθήκες υγιεινής διαβίωσης, ένδυσης και διατροφής της συντριπτικής πλειοψηφίας των υπόδουλων Ελλήνων, θα μπορούσαν να αξιολογηθούν ως υποβαθμισμένες  και να χαρακτηριστούν ως άθλιες την περίοδο της διεξαγωγής του αγώνα για την ελευθερία .

Η διατροφή των αγωνιζομένων Ελλήνων περιελάμβανε κυρίως ψωμί, παξιμάδια, βρασμένο καλαμπόκι και σπάνια κρέας και ψάρια . Επίσης, περιελάμβανε κρασί και ρακή, ενώ το λάδι φαίνεται ότι ήταν το μόνο προϊόν διατροφής που υπήρχε σε επάρκεια. Σε περιπτώσεις πολιορκιών όπως αυτή του Μεσολογγίου, οι πολιορκημένοι μετά την εξάντληση των αποθεμάτων τροφίμων αναγκάστηκαν να τρώνε οτιδήποτε όπως κατοικίδια ζώα ( άλογα, μουλάρια, γαιδούρια, σκύλους και γάτες ) και στη συνέχεια ποντίκια ακόμη και δέρματα ζώων στην απόγνωση τους κάποιοι κατέφυγαν στην νεκροφαγία πτωμάτων.

Η πρόσβαση σε υγιεινό πόσιμο νερό ήταν προβληματική είτε γιατί δεν επαρκούσε, είτε γιατί ο εχθρός κυρίευε τις πηγές και ανέκοπτε την ύδρευση. Τα νερά των πηγαδιών μολύνονταν είτε σχεδιασμένα από τος μαχητές για να μη χρησιμοποιούνται από τους Τούρκους είτε με τα χάλκινα σκεύη, τα οποία έριχναν οι Έλληνες στα πηγάδια για να τα κρύψουν. Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου έπιναν το γλυφό νερό της λιμνοθάλασσας διότι τα λίγα πηγάδια και οι δεξαμενές ήταν γεμάτα πτώματα.

Η ακατάλληλη διατροφή προκαλούσε δυσεντερία που εξαντλούσε ακόμη περισσότερο τους αποδυναμωμένους οργανισμούς των αγωνιστών  και υπήρχαν συμπτώματα έλλειψης  βιταμίνης C που προκαλούσε σκορβούτο. Ακόμη και τα διάφορα λάφυρα και ιδιαίτερα ενδύματα από τους νεκρούς αντιπάλους τους ,αποτελούσαν αιτίες σοβαρών λοιμώξεων που εξελίσσονταν σε θανατηφόρα. Η πρώτη καταγεγραμμένη επιδημία τύφου μετά την κήρυξη της επανάστασης εκδηλώθηκε στην Τρίπολη με 3.000 θανάτους και λίγο αργότερα στο Ναύπλιο και σε άλλες πόλεις που τελούσαν υπό πολιορκία.

Κατά τα τελευταία χρόνια της προεπαναστατικής περιόδου ο αριθμός των γιατρών για 1.000.000 κατοίκους δεν υπερέβαινε τους 90. Μετά την επανάσταση ήρθαν Έλληνες και Φιλέλληνες γιατροί από το εξωτερικό αλλά ο συνολικός αριθμός δεν υπερέβη τους 500, ενώ οι υπάρχουσες ανάγκες λόγω του πλήθους των τραυματιών και των ασθενών από την εκδήλωση επιδημιών υπήρξαν τεράστιες.

Από τους επιστήμονες γιατρούς οι περισσότεροι ασχολήθηκαν με την αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων και ελάχιστα με την φροντίδα τραυμάτων και κακώσεων με συνέπεια η περίθαλψη τους να στηριχτεί στους λεγόμενους πρακτικούς η εμπειρικούς γιατρούς. Επιφανείς επιστήμονες γιατροί υπηρέτησαν στο Μεσολόγγι όπως ο Πέτρος Στεφανίτσης, ο Ιωαννάς, ο Λουκάς Βάγιας , χειρούργος από την Ήπειρο με  μεγάλη φήμη. Στο Μεσολόγγι συμμετείχε στο ιατρικό συμβούλιο δια του Λόρδου Βύρωνα, ο Σταματέλος Σάββα Πυλαρινός από την Κεφαλονιά που σπουδασε στην Πάδοβα και στο Παρίσι και ο Καποδίστριας τον διόρισε Διοικητή της Βορειοδυτικής Ελλάδας με έδρα το Μεσολόγγι,ο Δημήτριος Δεσύλλας,  ο ο Δούκας χειρουργός εξ Ηπείρου, ο οποίος βρήκε τραγικό θάνατο με όλη του την οικογένεια στην έξοδο του Μεσολογγίου καθώς και ο Κονοφάος με τον γιο του που είχαν την ίδια τύχη.

Οι πρακτικοί γιατροί ασκούσαν την λεγόμενη Δημώδη Ιατρική  κυρίως στις ορεινές περιοχές της χώρας. Ήταν ιδιαίτερα επιδέξιοι στην ανάταξη εξαρθρημάτων και καταγμάτων,στην περιποίηση τραυματιών και στην πραγματοποίηση μικροεπεμβάσεων. Ακόμα παρασκεύαζαν φάρμακα από βότανα τα οποία χορηγούσαν κατά περίπτωση σε ασθενείς και τραυματίες. Συνήθως οι πρακτικοί γιατροί ήταν οικογενειακή υπόθεση από τον πατέρα στα παιδιά. 

Πρέπει να επισημανθεί η λειτουργία πρακτικών ιατροφαρμακευτικών σχολείων στην Αθηνά, το Καρπενήσι, τη Σπάρτη και τη Χίο. 

Γνωστοί πρακτικοί γιατροί ήταν ο Τριαντάφυλλος Αμπρανίτης από την Ναύπακτο και οι Γκίκας Αθανάσιος και Θεόδωρος από τη Δωρίδα. Παράλληλα με τους επιστήμονες και τους πρακτικούς γιατρούς είχαμε και τους κομπογιαννίτες και τσαρλατάνους που ήταν ψευτογιατροί με ενδιαφέρον στο οικονομικό όφελος. Έφεραν ειδική ένδυση και κάλυπταν το κεφάλι τους με σαμαροκάλπακο στο οποίο τοποθετούσαν εμφανώς φάρμακα πρώτης ανάγκης .Επίσης οι κομπογιαννίτες  είχαν το προσωνύμιο Βικογιατροί, όταν συγκέντρωναν βότανα από την κοιλάδα του Βίκου. 

Η παρεχόμενη υγειονομική φροντίδα και περίθαλψη κατά την περίοδο της επανάστασης ήταν ανάλογη με το επίπεδο των ιατρικών γνώσεων της εποχής. Ιατρικές πράξεις όπως η χορήγηση αναισθησίας, η μετάγγιση αίματος, η ασηψία, η αντισηψία και άλλες ήταν παντελώς άγνωστες και η συνεισφορά του υγειονομικού προσωπικού υποτυπώδης. Στα πεδία των μαχών οι ελαφριά τραυματισμένοι ετύγχαναν φροντίδα επί τόπου από τους συμπολεμιστές τους ενώ οι βαριά τραυματίες διακομίζονταν σε μοναστήρια και αργότερα σε υποτυπώδη νοσοκομεία. Η φροντίδα των τραυμάτων περιλάμβανε καθαρισμό της εξωτερικής επιφάνειας με ρακή και αλοιφή παρασκευασμένη από λεύκωμα αυγού αναμεμιγμένου με κοινό λάδι και ρακή και στη συνέχεια ετίθετο επί του τραύματος άλλη αλοιφή παρασκευασμένη από σαπούνι και ρακή και ακολουθούσε η επίβρεξη του με ρακή. Η επίδεση του τραύματος πραγματοποιείτο με ταινίες υφάσματος και μικρά καλάμια η νάρθηκες κατασκευασμένους από ξύλο ή ναστόχαρτο. Για την αιμόσταση των μεγάλων αγγείων χρησιμοποιείτο πυρακτωμένο σίδερο,για την αιμόσταση των τριχοειδών οινόπνευμα ,ενώ για τον έλεγχο των αιμοπτύσεων ζεσταμένο κρασί αναμεμιγμένο με κοινό βούτυρο. Για την συρραφή τραυμάτων η κλασική τεχνική με τη χρήση βελόνας και κοινής κλωστής .

Η θεραπευτική προσέγγιση παθολογικών καταστάσεων είχε χαρακτήρα εμπειρικό κα υποτυπώδη .Οι συστάσεις για πυρετό ήταν μαλάξεις με λάδι και για τις γρίπες χορήγηση αφεψήματος ξηρών σύκων και ξυλοκεράτων η ζεσταμένου κρασιού με πιπέρι. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούσαν οι  επιστήμονες γιατροί και πολλοί από τους εμπειρικούς ,ήταν κυρίως δρόγες (αλόη, θεριακή, κάρδαμο, κίνα, πιπερόριζα, σαμπούκο, σαρκοτρόφι, σίλφιο κ.α) και η εντόπιση τους ήταν εύκολη στη χλωρίδα της Ελληνικής υπαίθρου. Ήταν, επίσης, ορισμένες φαρμακευτικές και χημικές ουσίες και διάφορα σκευάσματα τα οποία προμηθεύονταν, όταν είχαν την δυνατότητα ,από την Κωνσταντινούπολη,την Σμύρνη, τα Επτάνησα και την Τεργέστη. Ως υπνωτικό χρησιμοποιείτο το αφιόνι για το οποίο το ΙΕ΄ άρθρο του συμφωνητικού που υπέγραψαν οι αρχηγοί της φρουράς του Μεσολογγίου πριν από την ηρωική έξοδο, αναφέρει : "Τα μικρά παιδιά όλα να τα ποτίσουν αφιόνι οι γονείς άμα σκοτιδιάσει για να μη κλαίνε". Για τα οιδήματα των κάτω άκρων χρησιμοποιείτο αλατόνερο. Ως εμετικό χρησιμοποιούνταν κόκκοι Τάταρου.

Έκτός των παραπάνω, παρασκευάζονταν και ορισμένα φάρμακα βασισμένα σε μυστικές συνταγές κυρίως από διάφορους εμπειρικούς γιατρούς, κομπογιαννίτες και τσαρλατάνους, οι οποίοι μετέδιδαν το μυστικό της σύνθεσης και της παρασκευής μόνο στους απογόνους.

Ειδικοί φαρμακοποιοί δεν υπήρχαν .Ονομαστός υπήρξε ο Νικολής Πύρλας από την Τρίπολη ο οποίος είχε μάθει τα σχετικά με το εμπόριο και τη χρήση των φαρμάκων στην Μάλτα  και στην Κωνσταντινούπολη.Το πρώτο φαρμακοπωλείο που ιδρύθηκε στο Ναύπλιο το 1822 ήταν του Πασχάλη Θεοδώρου Μικρασιάτη από την Σμύρνη που είχε σπουδάσει ιατρική στην Πάντοβα. Το 1822 συνεστήθη με τον νόμο 8/01-04-1822 ο τακτικός στρατός και την ίδια περίοδο λειτούργησε στο Μεσολόγγι το πρώτο πρόχειρο νοσοκομείο με επικεφαλείς δυο φιλέλληνες γιατρούς από την Γερμανία και την Δανία στα πλαίσια της προετοιμασίας της εκστρατείας προς την Ήπειρο και διατηρήθηκε σε λειτουργία μέχρι την έξοδο του Μεσολογγίου. Την ίδια περίοδο ιδρύθηκε συστηματικό στρατιωτικό νοσοκομείο στο Ναύπλιο και λίγο αργότερα λειτούργησε το Α Εθνικό Νοσοκομείο Ναυπλίου. Στην Αίγινα έγινε πρόχειρο νοσοκομείο στη Μονή της Φανερωμένης για να καλύπτει τις ανάγκες νοσηλείας των στρατευμάτων που είχαν στρατοπεδεύσει στα Μέγαρα. Την ίδια εποχή δημιουργήθηκε το πρώτο  λοιμοκαθαρτήριο για τις κοινότητες που πλήττονταν από επιδημίες. Έτσι αντιμετωπίστηκε η πανώλη που έπληξε τα Ναύπλιο ,τις Σπέτσες και την Ύδρα το  1828. Στον Πόρο λειτούργησε Ναυτικό Νοσοκομείο στις εγκαταστάσεις της Ιεράς Μονής Ζωοδόχου Πηγής .

Γενικότερα οι συνθήκες δημόσιας υγείας της εποχής και τα δεινά που  προκαλούσε ο αγώνας για την ελευθερία, ευνοούσαν την εκδήλωση σοβαρών ασθενειών που συχνά εξελίσσονταν σε επιδημίες που προκάλεσαν  αθροιστικά περισσότερους θανάτους συγκριτικά με τις απώλειες στα πεδία των μαχών.

Οι επιδημίες αυτές και γενικότερα οι αντίξοες συνθήκες που επικρατούσαν  δεν έκαμψαν το ηθικό των Ελλήνων  που αγωνίζονταν νηστικοί, άρρωστοι, πληγωμένοι αλλά με πείσμα,με αισιοδοξία και με πίστη για το όραμα της ελευθερίας οποίο με στερήσεις, τους αγώνες και το αίμα έγινε πράξη,επιβεβαιώνοντας τους στίχους :

                   ……Η μεγαλοσύνη στα έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα

                          Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και το αίμα

Για τον λόγους  αυτούς  η ευχή καλό βόλι, όπως γλαφυρά αναφέρει ο καθηγητής κος Δαρδαβέσης εξέφραζε συν τοις άλλοις και την επιθυμία για ένα γρήγορο ,ανώδυνο και ηρωικό θάνατο.

 

                                                                                                                      Αθήνα 15 Απριλίου  2022

 

                                 Για το Κεντρικό Συμβούλιο της Ο.ΣΥ.Ν

       Ο Πρόεδρος                               Η Γραμματέας            Ο Ταμίας

                                         

                                   Θεόδωρος Παπαδόπουλος           Ιωάννα Πια               Κώστας Σαλτός                             

 

 

Βοηθήματα

1. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών Αν. Καθηγ. Υγιεινής και κοινωνικής ιατρικής Α.Π.Θ κ. Θεόδωρος Δαρδαβέσης

2. Γ. Δημακόπουλος . Η διοικητική οργάνωση κατά την επανάσταση του 1821

3. Ι. Παπαγεωργίου . Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των αγωνιστών του 1821

4. Α. Σμοκοβίτης . Οι συνθήκες υγιεινής στο πολιορκημένο Μεσολόγγι

5. Σπυρομήλιος . Απομνημονεύματα της πολιορκίας του Μεσολογγίου

6. Γ. Πουρναρόπουλος . Ιατρική ,Έλληνες και Ξένοι γιατροί κατά την επανάσταση του 1821

7. Ε.Εμμανουήλ . Ιατροσόφια και Τσαρλατάνοι

8. Μ.Λαμπριανίδης .Του Πασχάλη τα χάπια

9. Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορία και Πολιτισμός ,Φαρμακοποιία  Ναύπλιο 1821

Κυκλοφόρησε η 16σέλιδη ''ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΗ ΦΩΝΗ'', τρίμηνη έκδοση του Ναυπακτικού Συνδέσμου Πατρών "Ο Άγιος Χαράλαμπος".

Η Αδελφότητα Ναυπακτίων Νομού Αττικής αναλαμβάνει πρωτοβουλίες

Η Αδελφότητα Ναυπακτίων Νομού Αττικής «Ο Έπαχτος» εμπνεύστηκε και κινητοποίησε δυνάμεις ώστε να γίνει πράξη μια υπέροχη θεατρική παράσταση για το Γιάννη Βλαχογιάννη. «Φύλακας μιας Επανάστασης», ο τίτλος αυτής και σήμερα στην «ε», με αφορμή την παρουσίασή της στην πόλη της Ναυπάκτου συζητάμε με τον πρόεδρο της Αδελφότητας, Κωνσταντίνο Βουτσινά, για το πως προέκυψε η ιδέα, για τις νέες πολύ  ενδιαφέρουσες δράσεις που σύντομα θα λάβουν χώρα από την Αδελφότητα και για τους σκοπούς αυτής. Από τη συζήτησή μας προκύπτει πως η Ναύπακτος έχει πλέον έναν πολύτιμο σύμμαχο με όρεξη για δημιουργία, και άκρως ενδιαφέρουσες προτάσεις παρεμβάσεων που προσθέτουν αξία στον τόπο μας.

Επικαιρότητα

Με την Υπουργό Πολιτισμού Λ.Μενδώνη συναντήθηκε ο Δήμαρχος Β.Γκίζας
Στην Ναύπακτο το Συνέδριο "Καρδιολογία του Μέλλοντος" στις 5-6 Απριλίου
Τη νέα Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Φ.Σαράντη υποδέχθηκε στο Δημαρχείο ο Δήμαρχος Β.Γκίζας
Κάλεσμα σε εθελοντές για τους Εορτασμούς της Απελευθέρωσης της Ναυπάκτου
Ο Δήμος Ναυπακτίας τιμά την Εθνική Επέτειο της 25ης Μαρτίου
Κύριο Θέμα: Ὁ Κύριος τῆς Δόξης Νέο βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου μέ θέμα τήν ἑρμηνεία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης
Ξεκινούν στις 4 Μαρτίου τα Προγράμματα «Άθληση για Όλους» στην Ναύπακτο και το Αντίρριο
Ἑορτή τῶν ἐν Πάτραις Ναυπακτίων στόν Ἅγιο Χαράλαμπο Ζαρουχλέϊκων
Πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του Ειδικού Σχολείου Ναυπάκτου
Χριστούγεννα στήν Ναύπακτο
Ευχές από τον Δήμαρχο Ναυπακτίας
Δήμος Ναυπακτίας: Και αυτά τα Χριστούγεννα γιορτάζουμε μαζί!
Ορκωμοσία νέου Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Ναυπακτίας
Σύγχρονα Εκπαιδευτήρια Κοτρώνη - Εγκαίνια της έκθεσης του Γιάννη Αδαμάκη
ΕΦ.Α Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος - Εγκαίνια περιοδικής εικαστικής έκθεσης του Γιάννη Αδαμάκη στο Φετιχιέ Τζαμί Ναυπάκτου
Θεία Λειτουργία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κέντρου Ὑγείας Ναυπάκτου
43 Κοινότητες της ορεινής Ναυπακτίας με δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο
Ἑορτή τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς στήν Ναύπακτο
“Sea Access” στην παραλία Ψανής για τα ΑμεΑ
Ο Θοδωρής Βουτσικάκης ερμηνεύει Μίκη Θεοδωράκη στο Ενετικό Λιμάνι σε διασκευή Γιάννη Μπελώνη

Πολιτισμός - Σύλλογοι

Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας στους εορτασμούς της 25ης Μαρτίου
Κυκλοφόρησε η Ναυπακτιακή Φωνή του Μαρτίου
Ο Σύλλογος Αναβίωσης Απογόνων Σουλιωτών Ναυπακτίας συμμετέχει στον εορτασμό της 198ης Επετείου της Εξόδου της Ηρωικής Φρουράς των Ελεύθερων Πολιορκημένων
Σύλλογος Ελευθέριανης Ναυπακτίας - Εκδρομή στη Νότιο Πελοπόννησο
Σύλλογος των Απανταχού Ποκιστιάνων - Εκδρομή Λουτράκι - Άγιο Ποτάπιο
Σύλλογος Δορβιτσωτών Ναυπακτίας - Εκδρομή στα Καλάβρυτα
ΕΝΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟ στη Δάφνη Ναυπακτίας (Μυθιστόρημα)
Η νέα σύνθεση των οργάνων της Ο.ΣΥ.Ν
Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας για το Πρωτοδικείο της Ι.Π Μεσολογγίου
Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας - Γενική συνέλευση - Πανναυπακτιακή γιορτή 2024
Ναυπακτιακή Πίτα 2024 - Πρόσκληση
Σύλλογος εν Αθήναις Στρανωμιτών "Ο Άγιος Νικόλαος" - Πρόσκληση για τον ετήσιο χορό του Συλλόγου
Σύλλογος Δορβιτσωτών Ναυπακτίας - Πρόσκληση για το χορό του Συλλόγου
Πολιτιστικός Σύλλογος Ανωχωριτών - Γιορτή Κραβαρίτικης Γευσιγνωσίας
Γενική Συνέλευση και κοπή της Πίτας του Συλλόγου Απανταχού Χομοριτών
Αδελφότητα Καταφυγιωτών - Κοπή πίτας
Σύλλογος Γραμμενιοξυωτών - Κοπή πίτας
Πολιτιστικός Σύλλογος Στύλιας - Κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας
Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας - Ενημέρωση για τον προγραμματισμό των εκδηλώσεων των συλλόγων
Ευχές από τον Σύλλογο Γραμμενιοξυωτών

1821-2021

Αγωνιστές της Επανάστασης από την περιοχή του Προσχίου
Η Ο.ΣΥ.Ν συμμετέχει στις εκδηλώσεις για την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση
Ο.ΣY.Ν: «Γιορτάζοντας τα 200 χρόνια του Εικοσιένα»
Σουλιώτες οπλαρχηγοί στην απελευθέρωση της Ναυπάκτου του Νικόλαου Μ. Τριψιάνου
Γιάννης Παν. Φαρμάκης – Κραβαρίτης, Ο Ηρωικός Οπλαρχηγός του ΄21 του Χαράλαμπου Δ. Χαραλαμπόπουλου
Ο απελευθερωτικός αγώνας του ΄21 στη Δυτική Ελλάδα του Γιάννη Χαλάτση
"Το Ναυπακτοβενέτικο στο 1821" του Ηλία Στ. Δημητρόπουλου
Κωνσταντίνος Δ. Βουτσινάς: " Γιάννης Βλαχογιάννης - Ο νεωτεριστής Επαχτίτης"
Ο Δήμος Ναυπακτίας τιμά την Επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση
Χρήστος Σιαμαντάς: «Τα πολεμικά γεγονότα στην περιοχή της Ναυπάκτου την περίοδο της Επανάστασης του 1821»
200 χρόνια ελληνική επανάσταση
Εμφύλιοι πόλεμοι: Το σαράκι του ελληνισμού
Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἱερόθεος: Ὁ Διχασμός τοῦ Γένους. Ἐθναρχία, Γένος, ἀνασύνταξη
Κάστρα, φρούρια και μοναστήρια της Ναυπακτίας κατά την Επανάσταση του 1821
Ἐκκλησία καὶ Ἐπανάσταση τοῦ 1821 - Δῆμος Ναυπακτίας
Αγωνιστές του 1821 από τα χωριά της Χάλκειας (Γαβρολίμνη - Καλαβρούζα - Τρίκορφο) του Θανάση Καλαβρουζιώτη
Με λαμπρότητα και συγκίνηση ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου
1821 – 2021 –– 200 χρόνια μετά την επανάσταση –– Τιμούμε - Γιορτάζουμε - Συμμετέχουμε - Οραματιζόμαστε
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ

 

booked.net