Χαράλαμπου Δ. Χαραλαμπόπουλου "Του Δήμου πλατάνου τα χωριά"

sel2001_2

Βιβλιοπαρουσίαση από τον Βασίλη Πολιτόπουλο
Μ' έναν καλαίσθητο τόμο, τετρακοσίων πενήντα περίπου σελίδων, που τιτλοφορείται «του Δήμου Πλατάνου (πρώην Προσχίου) τα χωριά», ο γνωστότατος και ικανότατος ιστορικός ερευνητής κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ (ΜΠΑΜΠΗΣ) Δ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ, ολοκληρώνει την ιστορία και περιγραφή των οικισμών, κατά Καποδιστριακό Δήμο, της Ναυπακτίας. Το βιβλίο, σε σχέση με τους άλλους τόμους που αναφέρονται στους οικισμούς των άλλων πρώην Δήμων της Ναυπακτίας καθυστέρησε. Αλλά τέλος καλό όλα καλά. Όπως λέει ο συγγραφέας, εμπλουτίσθηκε ο τόμος με νεότερα στοιχεία. Συνήθως όταν κυκλοφορεί ένα βιβλίο, το πρώτο ερώτημα που αναφέρεται στον αναγνώστη, προκειμένου να το μελετήσει, είναι το όνομα του συγγραφέα. Στην προκειμένη περίπτωση το γεγονός της συγγραφής του βιβλίου από τον ακάματο και επίμονο ανιδιοτελή ερευνητή των τεκταινομένων στη Ναυπακτία από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα, κ. Χ. Δ. Χ., τεκμηριώνει όλα τα εχέγγεια μιας ολοκληρωμένης συμβολής στη γνώση της τοπικής ιστορίας.
Πονήματα που αναφέρονται στην ιστορία των οικισμών της Ναυπακτίας έχουν κυκλοφορήσει πολλά από αξιόλογους συγγραφείς. Η εργασία όμως του κ. Χ. Δ. Χ., κατά γενική ομολογία, είναι η πλέον ολοκληρωμένη. Αυτή η παραδοχή δεν αφορά μόνο τον τόμο που η στήλη παρουσιάζει αλλά και τους προηγούμενους τόμους. Και εάν, παρ' ελπίδα κάποιος έχει την ένστασή του, το γεγονός ότι ο τόμος αυτός, μαζί με τους άλλους, αποτελεί τη βάση για παραπέρα έρευνα, προσδίδει ιδιαίτερο βάρος στο συγγραφέα. Γι' αυτό οι έξι τόμοι που αφορούν τους οικισμούς των Καποδιστριακών Δήμων της Ναυπακτίας, καλό είναι να υπάρχουν σε κάθε σπίτι Ναυπάκτιου και όχι μόνο.
Ο τόμος περιλαμβάνει, για κάθε οικισμό, θέση, έκταση, πληθυσμό, ονομασία, ίδρυση, ιστορικά, οικογενειακά, αρχαιότητες, μνημεία, αξιοθέατα. Τα θέματα αυτά ερευνώννται και παρουσιάζονται με περισσή επιμέλεια από το συγγραφέα. Αξίζει να σημειωθεί ότι για κάθε οικισμό αβαφέρεται για κάποιο ποίημα του αειμνήστου Γ. ΑΘΑΝΑ, από τη συλλογή «Τα τραγούδια των βουνών». Επίσης περιλαμβάνει ο τόμος σχετικά ποιήματα ή τραγούδια των κ.κ. ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ και ΝΤΙΝΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ. Τα χωριά που περιλαμβάνει ο τόμος είναι: ο Πλάτανος, ο Άγιος Δημήτριος, η Αράχοβα, το Αχλαδόκαστρο, το Δενδροχώρι, η Καστανιά, η Κλεπά, το Λιβαδάκι, το Νεοχώρι, η Περδικόβρυση, η Περίστα, η Χώμορη. Επίσης το Διασελάκι και ο Πέρκος, πρώην του Δήμου Πλατάνου και τώρα του Δήμου Θέρμου.
Πληροφορίες: Αθήνα - Χαραλ. Χαραλαμπόπουλος 6978332724, Ναύπακτος - Νικ. Τριψιάνος 6976642096


Μ. ΒΑΖΙΝ «ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΤΩΛΙΑ»

sel02001_2

Βιβλιοπαρουσίαση από τον Βασίλη Πολιτόπουλο
Έχω γράψει και άλλη φορά για την ανεκτίμητη προσφορά των τοπικών φορέων, οι οποίοι με την έκδοση βιβλίων, κάνουν γνωστή στη νέα γενιά, την πολιτιστική μας κληρονομιά, ενεργοποιούν την ιστορική μνήμη, τη διαφυλάττουν ως κόρη οφθαλμού λόγω της σπουδαιότητάς της και την παραδίδουν στο μελλοντικό συγγραφέα που θα επιμεληθεί της ιστορίας αυτού του τόπου, γιατί πραγματικά το αξίζει. Έτσι η Παπαχαραλάμπειος Δημόσια Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου, αποφάσισε την έκδοση του βιβλίου, με τίτλο «ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΤΩΛΙΑ» του Μ. ΒΑΖΙΝ, σε μετάφραση του Πάνου Μακρινού. Εδώ επιβάλλεται να γίνει μνεία της οικονομικής χορηγίας, σαράντα δύο πολιτών, μελών ή φίλων του δραστήριου, σε πνευματικές και όχι μόνο εκδηλώσεις, Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαβρούζας «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ». Εκείνο που προσδίδει ξεχωριστή αίγλη στο βιβλίο είναι η επιμέλεια και τα σχόλια της έκδοσης του ακούραστου, προθυμότατου, ανιδιοτελούς ερευνητή της περιοχής μας κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Δ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ, επίτιμου Προέδρου της ΕΝΑΜ, γνωστότατου, εκτός των άλλων, από τη συγγραφή των πονημάτων: ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ (της Ναυπακτίας) ΤΑ ΧΩΡΙΑ.

Ο Μ. ΒΑΖΙΝ υπήρξε επιστήμονας αρχαιολόγος, λάτρης της αρχαίας Ελλάδας. Με οδηγό τους αρχαίους συγγραφείς, θέλησε να εντοπίσει και πέτυχε, τις αρχαίες Αιτωλικές πόλεις, κάτω από αντίξοες συνθήκες. Συνδυάζει τα ιστορικά στοιχεία με την αρζαιολογική παρατήρηση. Παράλληλα καταγράφει τοπογραφικές πληροφορίες, φυσικά τοπία και επισημαίνει τις δυσκολίες της ζωής, σ' αυτή τη δύσβατη, κακοτράχαλη και απομονωμένη περιοχή. Γράφει: «Οι ανηφόρες σου κόβουν την σπλήνα». Όμως, «η ποικιλία των εικόνων που ξετυλίγονται στα μάτια μας, μας κάνουν να ξεχνάμε γρήγορα τις δυσκολίες του δρόμου». Για τον Πλάτανο κάνει ειδική μνεία: «Χτισμένος στα μέσα της πλαγιάς ενός αντερίσματος του όρους Αρδίνη, ο Πλάτανος έγινε εδώ και οκτώ με δέκα χρόνια μια μικρή σημαντική πόλη. Τέρπει το μάτι και εκπλήσσει με την καθαριότητα των δρόμων και τα πέτρινα σπίτια που φαίνονται νεόκτιστα. Σχεδόν όλα τα χωριά του Κραβάρου είναι σαν τον Πλάτανο, χτισμένα σε πλαγιές, αλλού μέσα στα βουνά, αλλού πάνω από τον Κάκαβο (Κότσαλο) ή το Φιδάρη (Εύηνο), αλλού κρυμμένα σε στενές κοιλάδες». Η συγγραφή του βιβλίου τελείωσε τον Αύγουστο του 1861, ύστερα από περιήγηση σε πόλεις και χωριά της Αρχαίας Αιτωλίας. Ο Μ. ΒΑΖΙΝ βάζει σε τάξη εποχές τόσο πυκνοκατοικημένες ώστε με ένα περιστατικό, που πιθανόν η επίσημη ιστορία ίσως το αντιπαρερχόταν, η αναφορά του προσδιορίζει με ευκρίνεια τον περιβάλλοντα χώρο μέσα στον οποίο έλαβε χώρα. Η μελέτη χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια. Το Α΄ κεφ. Επιγράφεται «Μια ματιά στην ιστορία της Αιτωλίας». Αναλύεται το φαινόμενο Αιτωλοί και Αιτωλία που δεν κλείστηκαν στα όρια της περιοχής τους, αλλά το πνεύμα της περιπέτειας που τους διακατείχε και η αναζήτηση πλούτου τους οδήγησε πολλές φορές έξω από τα σύνορά τους. Το Β΄ κεφ. φέρει τον τίτλο «Οι κάτοικοι». Ο χαρακτήρας, τα έθιμα, η θρησκεία, οι θεσμοί των Αιτωλών έκρυβαν το μυστικό του μεγαλείου και της κατάρρευσής τους. Το Γ΄ κεφ. επιγράφεται «Από τον Άσπρο (Αχελώος) στο Φιδάρη (Εύηνος)». Χωρίζεται σε πέντε υποκεφάλαια: «Η πεδιάδα του Μεσολογγίου και του Αιτωλικού», «Ο Ζυγός και η περιοχή των λιμνών», «Οροσειρά Αραποκέφαλα, Χελιδών και Κούτουπα», «Από το Φιδάρη (Εύηνο) στην Γκιώνα», «Οι κάτοικοι». Το Δ΄ κεφ. «Γενικός χαρακτήρας των ερειπίων». Γιατί όσες φορές ο εχθρός ήταν δυνατότερος, δεν αρκέστηκε να τους ταπεινώσει, αλλά θέλησε να τους αφανίσει. Γι' αυτό στις πόλεις της Αιτωλίας ταιριάζει ο χαρακτηρισμός «ερειπωμένες». Ο Μ. ΒΑΖΙΝ ταλαιπωρήθηκε αλλά δίδει μια πολύτιμη περιγραφή των περισσότερων αρχαίων κάστρων. Υπήρξε αντικειμενικός και νηφάλιος για τον Αιτωλικό λαό. Το βιβλίο κλείνει με το Επίμετρον. Περιλαμβάνει: 1. Η Ναυπακτία, η Δωρίδα και το Απόκουρο σε Οθωμανικό Κατάστιχο του 1521, 2. Η Επισκοπή Λιδωρικίου (και Κραβάρων) την περίοδο 1831-1833. Ο Μ. ΒΑΖΙΝ είναι νηφάλιος στις διατυπώσεις του για τους κατοίκους και τα μέρη που περιηγείται. Σ' αντίθεση με τον Καρκαβίτσα που όλα του έφταιγαν, τα βουνά, τα φαράγγια, οι άνθρωποι. Στις διακόσιες τόσες σελίδες του βιβλίου «ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΤΩΛΙΑ» παρέχονται επωφελή στοιχεία για τη γνώση της τοπικής ιστορίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρουσίαση του βιβλίου, το καλοκαίρι του 2017 στην Καλαβρούζα σημείωσε πρωτοφανή επιτυχία, τόσο από πλευράς παρουσίας επιστημονικού δυναμικού όσο και από άποψη συμμετοχής κόσμου. Δίκαια θεωρείται μία από τις ωραιότερες πνευματικές εκδηλώσεις στο νομό Αιτωλοακαρνανίας για το 2017.